Bu köşede erkek ve kadın ütopyalarının kadın meselesine nasıl baktığı konusunda yazılar yazmaya çalışacağım. Kadın ütopyaları esas olarak feminizm fikrinin gelişmesiyle ortaya çıkıyor. Ancak erkek ütopyaları çok eski zamanlara dayanıyor. Kadınların eğitimden uzak tutuldukları zamanlara…
Ütopistler savaşa,servete,gösterişe,yoksulluğa karşı sanatla ve doğayla ilgili, daha güzel bir dünya istiyorlar, hayal ediyorlar.Ancak insanların hayalleri bile mevcut yaşam ve düşünce biçiminin ancak bir kısmını aşabiliyor. Ne yazık ki hayaller bile sınırlı. Ütopyalarla ilgili çalışmamızda bu çok açık olarak çıkıyor.
Thomas Moore Ütopya kitabını 1516’da yayınlamıştır.
Bu kitapta evlilik kutsal ve ancak eşlerden birinin ölümüyle son bulur. Ancak özel durumlarda ütopyalardaki yöneticiler kurulu kararıyla evliliğe son verilebiliyor.Genel eğilim erkeklerin kadınları terketmesi olduğu için terketme teması tamamen erkekler üzerine kurulu.Hiç bir erkek vücudu sakatlandığı için karısını terk edemiyor.Ancak çok huysuz ise ya da geçimsiz ise yöneticiler kurulu kararı ile terk edebiliyor. Başkalarıyla evlenebilme umudunun olması karı koca arasındaki sevgi bağını bozacağı için bu yola gidiliyor.
Bir ütopya olmasına rağmen Ütopya kitabındaki Thomas Moore suç gördüğü konular için ölüm cezası ya da kölelik cezası verilmesini öngörüyor.Bu suçlardan en önemlisi de eşini iki kere aldatmak.Ceza ölüm.
Moore makyaja karşı. Bir kadını kocasının gözünde yükselten şeyin güzellik değil dürüstlük ve alçak gönüllülük olduğunu söylüyor.(Gel de sen bunu eşinden ayrılıp kendinden 10-15 yaş küçük kadınlarla birlikte olan erkeklere anlat!) “Çoğu zaman güzellik sevgiyi uyandırır ama sevginin sürekliliği için erdem ve uysallık gerekir.”
Evet kadın olarak en önemli erdemimiz (!), maalesef 500 yıldır hiç bir değişikliğe uğramamış, uysallık.Yani erkeğe boyun eğme.Onun isteklerine tabi olma. Yani birey olmama,yani kendi taleplerinden vazgeçme.
Elbette hemen hemen bütün erkek ütopyalarında olduğu gibi T.Moore’da da çocuğun bakım ve sorumluluğu kadında.
T.Moore’un kadına bakış açısını gösteren en önemli alıntı “kocalar karılarını, ana babalar çocuklarını yola getirmek için gerekeni yaparlar.”
Çocuklarla ana babanın ilişkisi ne ise karı ile koca ilişkisi de odur.Biri bilmez,tecrübesizdir, eğitme ihtiyacı vardır. Erkek ise bunu bilir, doğruları bilir.Biri her an yoldan çıkmaya (ne demekse) hazırdır öbürü bunu,doğru yolu bilir.
T. Moore’a çok haksızlık etmeyelim. Kadın ve erkek eşitliği konusunda bir takım fikirleri vardır.Küçük kız ve erkek çocuklar birlikte sofrada hizmet ederler.Kadın ve erkekler iyi tarımcıdır.
T.Moore demek istiyor ki iş yaparken kadın erkek eşitliği olsun, ama karar verme aşaması biz erkeklere aittir.
Zaman zaman etrafta ne kadar çok T.Moore var diye düşünmemek elde değil.
